Η επιστημονική κοινότητα έχει δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τα αντιοξειδωτικά τροφών αφού ανακαλύπτουν διαρκώς ότι η βέλτιστη απορρόφησή τους από τον ανθρώπινο οργανισμό –σε σύγκριση με αυτή των φαρμάκων– είναι από τους κύριους παράγοντες, που οδηγούν στη μακροζωία.
Η κατανάλωση «αντιοξειδωτικών φυσικών τροφών» σε συνδυασμό με τη φυσική άσκηση –και ιδιαίτερα αυτή, που οδηγεί στο κοκκίνισμα του δέρματος– και τον ύπνο κατά τις πρώτες βραδινές ώρες, θεωρούνται ως οι τρεις βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη μακροζωία, ενώ σημαντικό είναι ότι και οι τρεις μπορούν να είναι άμεσα ρυθμιζόμενοι από το ίδιο το άτομο καθημερινά.
Καθημερινά αναπνέουμε οξυγόνο, το βασικό συστατικό της γήινης ατμόσφαιρας. Οι ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου απορροφούνται από τον οργανισμό, φτάνουν στα κύτταρα του αίματος και η μεγάλη συγκέντρωσή τους αποτελεί τη βασική αιτία για την εκδήλωση πολλών ασθενειών, όπως καρδιακές παθήσεις, καρκίνος, διαβήτης, νευρολογικές παθήσεις (όπως Parkinson και Alzheimer –γενικότερα ελάττωση της μνήμης), καταρράκτης, αρθριτικά. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος να αναχαιτίσουμε την επιβλαβή δράση του οξυγόνου στον οργανισμό μας είναι η πρόσληψη αντιοξειδωτικών τροφών, που δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες.
Αντιοξειδωτικές τροφές είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν είναι όμως διαφορετικά από αυτά των βιταμινών και φαρμάκων, υποστηρίζουν οι επιστήμονες του Ερευνητικού Κέντρου για τη Διατροφή του Πανεπιστημίου της Βοστόνης σε μια έρευνα που έγινε πρόσφατα για την γήρανση του ανθρώπου. Σε ένα πείραμα που έγινε σε 36 άτομα ηλικίας 20-40 και 60-80, οι οποίοι τρέφονταν για 2 βδομάδες καθημερινά συστηματικά με φρούτα και λαχανικά –μεταξύ άλλων τροφών– φάνηκε ότι το επίπεδο των αντιοξειδωτικών στο αίμα τους ανέβηκε σημαντικά, σε σχέση με άτομα, τα οποία έπαιρναν μόνο αντιοξειδωτικά φάρμακα και βιταμίνες. Φάνηκε επίσης, ότι εκτός από τις βιταμίνες C, E και Καροτίνη, υπήρχαν και κάποια άλλα συστατικά σε αυτά τα τρόφιμα, που ενίσχυαν σημαντικά την αντιοξειδωτική τους δράση. Μάλιστα, όσο μεγάλωνε η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, η αντιοξειδωτική τους δράση επίσης μεγάλωνε –όχι αναλογικά!
Ανάμεσα στα πιο αντιοξειδωτικά φρούτα και λαχανικά κατατάσσονται τα πορτοκάλια, οι φράουλες, τα βατόμουρα, τα κεράσια, ο αρακάς, το σπανάκι, η πιπεριά, η ντομάτα, το κουνουπίδι και το μπρόκολο. Τα φύτρα αλφάλφα και μπρόκολου βρίσκονται στην κορυφή των αντιοξειδωτικών τροφών με δράση περίπου εκατονταπλάσια των υπολοίπων. Υπάρχουν βέβαια και πολλά φρούτα και λαχανικά με καμία αντιοξειδωτική δράση, όπως πχ. το αγγούρι. Ο κανόνας γενικά είναι ότι όσο πιο έντονα και σκούρα χρωματισμένο είναι το φρούτο ή το λαχανικό, (εσωτερικά και εξωτερικά), τόσο πιο έντονη η ευεργετική του δράση, ενώ είναι πολύ σημαντικό να είναι ωριμασμένο σε φυσικές συνθήκες χωρίς λιπάσματα ή άλλα χημικά πρόσθετα (οργανικές καλλιέργειες).
Όμως ο κατάλογος των αντιοξειδωτικών τροφίμων είναι μακρύς και δεν περιορίζεται στα φρούτα και τα λαχανικά. Το εκπληκτικό σε αυτόν είναι ότι περιέχει και κάποιες τροφές, που κατατάσσονται μέσα στις λεγόμενες «λιχουδιές», που η άγνοιά μας για την ευεργετική τους δράση, μας κάνει συχνά να τις αποφεύγουμε, ή να νιώθουμε τύψεις, που τις καταναλώνουμε. Ο λόγος γίνεται για τη γνωστή σε όλους σοκολάτα καθώς και το μέλι, μεταξύ άλλων όπως το τσάι και το κόκκινο κρασί.
Η μαύρη σοκολάτα έχει μεγάλη αντιοξειδωτική δράση. Η ανάμειξή της όμως με γάλα καταστρέφει την ευεργετική της δράση. Ερευνητές στην Ιταλία και τη Σκοτία ανακάλυψαν ότι η ανάμειξη του γάλακτος με άλλα αντιοξειδωτικά τρόφιμα, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά έχει το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα.
Τα αντιοξειδωτικά, που περιέχονται στο κακάο είναι το epicatechin καθώς και ένας τύπος flavonoid, τα οποία απορροφούνται άψογα από το αίμα. Η μαύρη σοκολάτα περιέχει διπλάσια ποσότητα αντιοξειδωτικών από τη σοκολάτα γάλακτος. Σε ένα πείραμα μία ομάδα ατόμων κατανάλωσε 100 γραμμάρια μαύρη σοκολάτα, μια δεύτερη κατανάλωσε 200 γραμμάρια σοκολάτα γάλακτος, ενώ μια τρίτη ομάδα κατανάλωσε 200 γραμμάρια γάλα. Μετά από 2 και 4 ώρες μετρήθηκε το επίπεδο αντιοξειδωτικών στο αίμα τους. Ενώ η πρώτη ομάδα παρουσίασε μια αύξηση 20%, οι υπόλοιπες δύο ομάδες δεν παρουσίασαν καμία αύξηση, ανακοινώνει ο ερευνητής Alan Crozier από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης.
Το μέλι βρίσκεται και αυτό μέσα στον κατάλογο των αντιοξειδωτικών τροφών και κατατάσσεται μαζί με τα φρούτα, από άποψη αποτελεσματικότητας. Μάλιστα, όσο πιο σκούρο είναι το μέλι, τόσο πιο ισχυρή είναι η ευεργετική του δράση. Η αντικατάσταση της ζάχαρης από το μέλι στο καθημερινό διαιτολόγιο, αποκτά λοιπόν μια καινούργια ευεργετική διάσταση.